Bedrijfsfietsen: De ideale transportoplossing voor stadsbedrijven

Als fervent fietser en kenner van de Nederlandse fietscultuur zie ik al jaren hoe de fiets evolueert van een puur recreatief of persoonlijk vervoermiddel naar een serieuze speler in de zakelijke mobiliteit. Vooral in onze bruisende steden, waar verkeersdrukte, parkeerproblemen en de roep om duurzaamheid steeds luider klinken, ontpoppen bedrijfsfietsen zich als een buitengewoon slimme en efficiënte oplossing. Het is een trend die ik met veel enthousiasme volg, omdat het niet alleen de mobiliteit verbetert, maar ook bijdraagt aan gezondere werknemers en een groener imago voor bedrijven. Laten we eens dieper duiken in waarom de bedrijfsfiets zo’n ideale transportoplossing is voor het hedendaagse stadsbedrijf.

De onmiskenbare voordelen van de bedrijfsfiets in de stad

Verbeterde mobiliteit en bereikbaarheid

Een van de meest directe voordelen die ik zie bij de inzet van bedrijfsfietsen, is de verbeterde mobiliteit voor werknemers. In stedelijke gebieden, waar de auto vaak vaststaat in de file, biedt de fiets een ongekende vrijheid en voorspelbaarheid. Onderzoek wijst uit dat maar liefst 55% van de werknemers binnen een straal van 15 kilometer van het werk woont, een afstand die perfect overbrugbaar is met de fiets. Zelfs met de e-bike wordt gemiddeld 10 kilometer afgelegd voor woon-werkverkeer, zo blijkt uit gegevens van Bike Republic. Fietsen zijn bovendien makkelijk te combineren met het openbaar vervoer (denk aan de handige plooifiets die mee de trein op kan), wat intermodaal reizen vergemakkelijkt. Dit leidt niet alleen tot minder autokosten voor de werknemer, maar zorgt ook voor een stiptere aankomst op het werk. Voor bedrijven betekent dit minder productiviteitsverlies door files en potentieel meer parkeerplaatsen voor klanten.

Positieve impact op gezondheid en welzijn

Naast de praktische mobiliteitsvoordelen is de positieve impact op de gezondheid van werknemers een aspect dat ik niet genoeg kan benadrukken. Werknemers die regelmatig naar het werk fietsen, zijn fysiek fitter en mentaal scherper. Ik heb zelf ervaren hoe een fietstocht, hoe kort ook, je hoofd leegmaakt en je energie geeft. Het vermindert stress gerelateerd aan het woon-werkverkeer (geen frustraties meer over files of vertragingen) en zorgt ervoor dat medewerkers met een frisser gemoed aan hun werkdag beginnen. Dit kan op termijn leiden tot minder ziekteverzuim en een algeheel vitaler personeelsbestand, een win-win voor zowel werknemer als werkgever.

Een groen imago en maatschappelijke verantwoordelijkheid

De keuze voor bedrijfsfietsen straalt ook positief af op het imago van een bedrijf. In een tijd waarin duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) hoog op de agenda staan, positioneert een bedrijf dat fietsen aanbiedt zich als modern, milieubewust en toekomstgericht. Elke kilometer die per fiets wordt afgelegd in plaats van met de auto, betekent een directe vermindering van de CO2-uitstoot en een bijdrage aan een gezondere leefomgeving. Dit wordt steeds belangrijker voor werknemers die, zoals Fietsen De Geus aangeeft, waarde hechten aan een werkgever die hun duurzaamheidsambities deelt. Het gaat hierbij om het totaalplaatje: van fietsen voor korte afstanden tot het optimaliseren van de gehele bedrijfsvloot. Voor langere ritten of zwaarder transport is het cruciaal om te kijken naar efficiënte oplossingen. Veel succesvolle bedrijven kiezen bijvoorbeeld voor de deskundige bedrijfswageninrichting van Work System, omdat dit essentieel is om ook in dat segment de duurzaamheid en efficiëntie te maximaliseren en zo strategische voordelen te behalen.

Financiële aantrekkelijkheid voor bedrijf en werknemer

Financieel gezien zijn er ook duidelijke voordelen. Voor werknemers kunnen de kosten voor woon-werkverkeer dalen, zeker als er een fietsvergoeding tegenover staat. Voor bedrijven kunnen de operationele kosten afnemen, bijvoorbeeld door minder parkeerplaatsen te hoeven voorzien of te huren. Voor bepaalde bedrijfsactiviteiten, zoals leveringen in de stad, kunnen cargofietsen zelfs een goedkoper en sneller alternatief zijn dan bestelwagens, zoals BikeFriend ook benadrukt voor zelfstandigen. De Vlaamse overheid stimuleert dit via het Pendelfonds, dat subsidies biedt voor aankoop en leasing. Deze combinatie van kostenbesparing en bijdrage aan een beter milieu maakt de bedrijfsfiets een slimme investering.

Een troef in de ‘war for talent’

Tot slot is een bedrijfsfietsregeling een krachtig instrument in de ‘war for talent’. In een competitieve arbeidsmarkt kan het aanbieden van een bedrijfsfiets net dat extraatje zijn dat talent over de streep trekt of huidige werknemers aan het bedrijf bindt. Het is een tastbaar voordeel dat inspeelt op de wensen van een moderne beroepsbevolking die waarde hecht aan gezondheid, duurzaamheid en flexibiliteit. Het toont aan dat een werkgever investeert in het welzijn en de tevredenheid van zijn personeel.

De opkomst en implementatie van bedrijfsfietsen cijfers en praktijk

De populariteit van fietsleasing via de werkgever neemt significant toe. Volgens een analyse van hr-bedrijf Acerta, waarover Visie.net berichtte, werden er recent 9,1 procent meer fietsleasingcontracten afgesloten. Sinds 2019 is het aantal werknemers met een leasingfiets via het werk zelfs met een spectaculaire 127,2 procent gestegen. Hoewel het percentage van alle werknemers dat hier gebruik van maakt (1,3%) nog relatief beperkt is, is de groeicurve onmiskenbaar. Fietsleasing functioneert vaak vergelijkbaar met een salariswagen, waarbij de werkgever de kosten voor het gebruik van de fiets via een leasingcontract betaalt, dikwijls in ruil voor een deel van het brutoloon. Na de leaseperiode bestaat soms de mogelijkheid de fiets tegen een restwaarde over te kopen, vaak aangeboden binnen zogenaamde ‘cafetariaplannen’.

Deze groeiende populariteit wordt mede gedreven door een duidelijke verschuiving in de voorkeuren van werknemers. Uit gegevens blijkt dat de voorkeur voor een fiets of fietsvergoeding significant is toegenomen, met een stijging van 80% in 2020 vergeleken met 2019. Dit wijst op een groeiend milieubewustzijn en de wens om de persoonlijke ecologische voetafdruk te verkleinen. De fiets wordt algemeen erkend als een van de meest ecologische transportmiddelen, en bedrijven die bedrijfsfietsen aanbieden, spelen hier direct op in.

In de praktijk zien we steeds meer creatieve toepassingen van bedrijfsfietsen. Een mooi voorbeeld is het initiatief van IKEA Utrecht, dat een pilot startte voor ‘doe-het-zelf-bezorging’ met elektrische bakfietsen en fietsaanhangers. Dit illustreert de potentie voor last-mile delivery en klantenservice. Zoals de onderstaande afbeelding van een ‘Pizza Schmizza’ bezorgfiets toont, worden fietsen specifiek aangepast voor diverse diensten.

Rode/oranje Pizza Schmizza bezorgfiets met geïsoleerde box.
Deze opvallende rode/oranje bezorgfiets, uitgerust met een gespecialiseerde, geïsoleerde box aan de voorzijde en voorzien van het ‘Pizza Schmizza’-logo, is een perfect voorbeeld van hoe fietsen worden aangepast voor specifieke bezorgdiensten zoals warme maaltijden in de stad.

Voor meer gespecialiseerde logistiek, zoals snelle en efficiënte leveringen in drukke stadscentra, bieden moderne cargobikes een uitkomst, met focus op stabiliteit en laadvermogen. Zelfs in industriële omgevingen bewijzen robuuste, speciaal ontworpen bedrijfsfietsen hun waarde voor intern transport. Het is fascinerend om te zien hoe divers de toepassingen zijn geworden, van maaltijdbezorging tot intern goederenvervoer op bedrijfsterreinen.

Natuurlijk is het aanbieden van een fiets alleen niet voldoende. Essentiële infrastructuur zoals veilige en toegankelijke fietsenstallingen, kledinglockers en douchegelegenheid op de werkplek zijn cruciaal om het fietsgebruik daadwerkelijk te stimuleren. Zoals HAGS benadrukt, is adequate fietsenberging een relatief kosteneffectieve manier om de drempel voor fietsen te verlagen en tegelijkertijd bij te dragen aan een georganiseerde en veilige werkomgeving. Het toont waardering voor actief woon-werkverkeer en kan zelfs een wettelijke vereiste zijn. De veelzijdigheid van moderne bezorgfietsen, zoals de oranje fiets met meerdere transportkoffers hieronder, onderstreept de aanpasbaarheid aan verschillende commerciële noden.

Oranje bezorgfiets met diverse transportkoffers en fietstassen.
Een voorbeeld van een veelzijdige oranje bezorgfiets, beladen met meerdere zwarte transportkoffers en fietstassen aan zowel de voor- als achterzijde. Dit type fiets met een praktisch step-through frame is ideaal voor diverse commerciële bezorgdiensten in stedelijke omgevingen.

De diversiteit aan beschikbare bedrijfsfietsen is tegenwoordig enorm. Van robuuste stadsfietsen en snelle e-bikes tot gespecialiseerde bezorgfietsen en cargobikes, er is voor elke behoefte wel een model. Leveranciers zoals Gazelle bieden zelfs de mogelijkheid om bedrijfsfietsen op maat te maken, zodat ze perfect aansluiten bij de specifieke wensen en de huisstijl van een organisatie. Dit maakt de bedrijfsfiets niet alleen functioneel, maar ook een representatief uithangbord.

Financiële en fiscale aspecten wat ondernemers moeten weten

De financiële kant van bedrijfsfietsen is voor veel ondernemers een belangrijk aspect. Gelukkig zijn er diverse regelingen die het aantrekkelijk maken. In Vlaanderen bijvoorbeeld stimuleert de overheid het gebruik van bedrijfsfietsen via het Vlaams Pendelfonds, dat subsidies biedt voor zowel aankoop als leasing, inclusief onderhoud. Werknemers die de bedrijfsfiets gebruiken, profiteren bovendien vaak van een fietsvergoeding. Waar deze vergoeding voorheen vaak rond de €0,24 per kilometer lag, is deze voor inkomstenjaar 2024 (aanslagjaar 2025) geïndexeerd naar €0,35 per kilometer, zoals verderop besproken.

Ook in Nederland zijn er fiscale voordelen. Ondernemers kunnen gebruikmaken van de Kleinschaligheidsinvesteringsaftrek (KIA) bij de aanschaf van bedrijfsfietsen. Als een fiets voor meer dan 10% zakelijk wordt gebruikt, kunnen bovendien alle gerelateerde kosten, zoals aanschaf, onderhoud en verzekeringen, als aftrekposten worden opgevoerd. Het is, zoals VoltBikes adviseert, altijd verstandig om met een boekhouder te overleggen om deze voordelen optimaal te benutten.

Recent zijn er wel belangrijke wijzigingen in de fiscale behandeling van bedrijfsfietsen doorgevoerd, met name in België, waarover Wolters Kluwer uitgebreid informeert. Sinds 1 januari 2024 zijn werkgevers verplicht de gratis ter beschikking gestelde bedrijfsfiets en de ontvangen fietsvergoedingen te rapporteren op de fiscale fiches. Een cruciale wijziging is dat de fiscale vrijstelling voor de bedrijfsfiets en de fietsvergoeding nu enkel geldt voor wie kiest voor het forfaitaire beroepskostenaftrek. Wie zijn werkelijke beroepskosten bewijst, valt buiten deze vrijstelling, maar kan dan wel de werkelijke fietskosten aftrekken. De kilometervergoeding is verhoogd (geïndexeerd €0,35/km voor inkomstenjaar 2024) maar er is ook een jaarlijks plafond ingevoerd voor de belastingvrije fietsvergoeding (geïndexeerd €2.500 voor inkomstenjaar 2024, wat neerkomt op ongeveer 7.142 belastingvrije kilometers). Deze nieuwe regels betekenen een grotere administratieve last voor werkgevers en vragen om zorgvuldige afweging.

Om de aanschaf en het beheer van bedrijfsfietsen te vergemakkelijken, zijn er organisaties zoals Bedrijfsfietsen Nederland (BFN). Zoals Babboe uitlegt, stelt BFN werknemers in staat om via hun werkgever een nieuwe fiets aan te schaffen met fiscaal voordeel, vaak door een tijdelijke verlaging van het brutoloon. De werkgever moet dan wel een samenwerkingsovereenkomst hebben met BFN. Hoewel er administratiekosten aan verbonden zijn, kan het fiscale voordeel voor de werknemer aanzienlijk zijn. Het is een van de manieren waarop de drempel voor het gebruik van een bedrijfsfiets verlaagd kan worden.

Meer dan alleen een fiets een cultuur van duurzame mobiliteit creëren

Het succes van bedrijfsfietsen hangt niet alleen af van de beschikbaarheid van fietsen en fiscale voordelen. Het creëren van een echte fietscultuur binnen het bedrijf is minstens zo belangrijk. Ik vind de aanpak van steden als Stuttgart, die bedrijven actief stimuleren met concrete tips, erg inspirerend. De ideeënbundel waar Fietsberaad over schrijft, bevat tal van praktische en vaak laagdrempelige suggesties. Denk aan het organiseren van een wekelijkse loterij voor fietsende werknemers, het aanstellen van een ‘fietsombudsman’, het verstrekken van fietsroutes, of het organiseren van bedrijfsuitjes per fiets. Veel van deze initiatieven kosten weinig, maar kunnen een groot verschil maken in hoe fietsen wordt ervaren en omarmd binnen de organisatie. De professionalisering van fietsbezorging, zoals te zien op de afbeelding met ‘GREEN RIDERS’ medewerkers, draagt bij aan dit positieve imago.

Twee medewerkers met Green Riders elektrische bezorgfietsen.
Moderne elektrische bezorgfietsen, zoals deze zwarte modellen met ‘GREEN RIDERS’-branding en ruime opbergboxen achterop, worden steeds vaker ingezet. Hier staan twee medewerkers met helm klaar, wat de professionalisering en het belang van veiligheid bij fietsbezorgdiensten illustreert.

Het is ook belangrijk om de kritische geluiden serieus te nemen. De ACV-studiedienst wees er bijvoorbeeld op dat de bedrijfsfiets soms ten koste gaat van het brutoloon, wat gevolgen kan hebben voor de sociale zekerheid. Dit onderstreept het belang van een eerlijk en transparant beleid. De focus moet niet alleen liggen op fiscale gunstregimes, maar ook op investeringen in goede en veilige fietsinfrastructuur en een rechtvaardige, algemene kilometervergoeding die voor iedereen toegankelijk is. Het gaat om het totaalpakket dat fietsen aantrekkelijk maakt.

Uiteindelijk gaat het erom dat de bedrijfsfiets wordt gezien als een volwaardig onderdeel van de mobiliteitsstrategie van een bedrijf. Dit betekent aandacht voor kwaliteit en betrouwbaarheid van de fietsen zelf, of het nu gaat om een comfortabele stadsfiets voor woon-werkverkeer of een robuuste cargobike voor intensief zakelijk gebruik. De nadruk op duurzaamheid, efficiëntie en het welzijn van medewerkers moet centraal staan in de keuze en implementatie van een bedrijfsfietsplan.

De bedrijfsfiets een investering die zichzelf op vele fronten terugverdient

Als ik kijk naar de evolutie van de bedrijfsfiets, zie ik een ontwikkeling die perfect past bij de uitdagingen en ambities van moderne stadsbedrijven. Het is zoveel meer dan een transportmiddel; het is een strategisch instrument dat bijdraagt aan een duurzamer milieu, vitalere werknemers, een sterker bedrijfsimago en een efficiëntere operatie. De initiële investering, of het nu gaat om de aankoop van fietsen, het leasen ervan, of het verbeteren van de faciliteiten, betaalt zichzelf op termijn terug in zowel harde euro’s als in zachte, maar minstens zo belangrijke, waarden.

De weg naar een succesvol bedrijfsfietsenplan vraagt om een doordachte aanpak, waarbij rekening wordt gehouden met de specifieke behoeften van het bedrijf en zijn medewerkers, de fiscale mogelijkheden en de noodzakelijke ondersteunende maatregelen. Maar de potentie is enorm. Ik ben ervan overtuigd dat we nog maar aan het begin staan van de opmars van de bedrijfsfiets in onze steden. Het is een beweging die niet alleen de manier waarop we naar ons werk reizen verandert, maar ook bijdraagt aan levendigere, gezondere en prettigere steden voor iedereen. En dat, als fietsliefhebber, kan ik alleen maar toejuichen.

Zo vind je de beste sportbroek als wielrenster

Wielrennen is een geweldige en gezonde sport. Om de beste prestaties te kunnen neerzetten, moet je kleding goed zijn afgestemd op de hobby. Het vinden van een geschikte en comfortabele sportbroek is daar een belangrijk onderdeel van. Zo koop jij de sportbroek dames voor jou!

Kies voor een ademend materiaal

Tijdens een zware rit zweet je stevig. Een sportbroek voor wielrennen moet dan ook goed ademen, zodat je lichaamsvocht snel aan de buitenlucht wordt afgegeven. Speciale vochtregulerende aanpassingen houden je huid droog, zodat je koel blijft en geen irritatie ervaart. Elastische, synthetische stoffen zoals lycra en spandex, of een blend met dit soort vezels, zijn geschikte soorten textiel voor wielrenbroeken.

Vind een goede pasvorm

Waarom is een goede sportbroek dames zo strak? Nee, niet om de heren te laten zien wat je in huis hebt! Een wielrenbroek moet perfect aansluiten op je onderlichaam, omdat de stof anders over je huid beweegt en schuurplekken veroorzaakt. De juiste broek sluit dus nauw op je lichaam aan, zonder te gaan knellen. Tip – er zijn ook zogenaamde bibshorts met een soort bretels die afzakken voorkomen!

Kies tussen lang of kort

Er zijn lange en korte sportbroeken voor wielrensters. In de zomer kan je het beste kiezen voor een broekje met korte pijpen, zodat je zweet goed via je blote benen verdampt. Een broek met halflange pijpen houdt je warmer tijdens de lente en herfst, en voor winterritten kun je kiezen voor (thermo)broeken met lange broekspijpen.

Kijk ook naar het design

De uitstraling van een sportbroek is vaak van minder belang. Toch kan je de voorkeur geven aan een broek met een aantrekkelijke kleur, of met mooie strepen, logo’s of andere details. Een lichtere broek is aangenamer in de zomer. En een sportbroek dames met reflecterende delen is van belang als je regelmatig in de schemering gaat fietsen.

Nederlanders in stijl de fiets op

Sporten is gezond, dat weet iedereen, maar waarom zou je stijl en sport niet met elkaar kunnen combineren? Een van de populairste sporten in Nederland is fietsen en dat is ook niet verwonderlijk, gezien de prachtige landschappen die er in het land te vinden zijn.

Niets leuker dan de mooiste stukjes Nederland per fiets ontdekken, zeker als je daarbij ook nog eens de juiste kledij draagt. Naast de juiste outfit voor volwassenen is het ook belangrijk dat kinderen die de fiets kiezen, nadenken over hun kledij. Kids Brand Store is precies waar je moet zijn om een sportieve uitrusting te vinden die ook een beetje stijl uitstraalt.

Fietsen in stijl én met comfort

Kids Brand Store helpt sportieve kinderen die vaak met de fiets rijden precies de goede balans te vinden tussen comfort en stijl, of ze nu met de fiets naar school gaan of met hun ouders een lange rit maken tijdens het weekend.

Denk aan een extra warme puffer coat voor als het iets frisser is, wat in Nederland nogal vaak voorkomt, of een paar sportieve sneakers die extra grip geven op de pedalen. Bij een speciaalzaak als Kids Brand Store ben je altijd zeker van kwaliteit, welke keuze je ook maakt.

Daarbij bestaan er talloze oplossingen voor zowel jongens als meisjes. Een stoere, zwarte regenjack voor jongens is perfect voor een lange rit naar school bij minder goed weer, terwijl een sportieve legging uit een zachte stof voor meisjes dan weer handig is als het iets warmer begint te worden. Voor elk wat wils bij Kids Brand Store, ongeacht het seizoen of de situatie.

Kies voor sportieve kleding van kwaliteit

De Nederlander is het gewend om de grillen van de natuur te trotseren en laat zich dan ook niet tegenhouden door wat regen om met de fiets op pad te gaan. Goede kledij is hiervoor onmisbaar en bij Kids Brand Store vind je precies wat je kroost nodig heeft. Zo is de basis voor een sportieve outfit gelegd en gaan ook je kinderen onbezorgd op weg.

Zo maak je de keuze tussen thuisbezorging met de fiets of bedrijfsauto?

Steeds meer mensen laten hun avondeten thuisbezorgen. Restaurant ondernemers staan dan ook voor de belangrijke keuze: hoe zorg ik voor thuisbezorging? Je kunt jouw bezorgers laten rondrijden op een fiets, een brommer of je kunt investeren in een bedrijfsauto met bijvoorbeeld een op maat gemaakte bedrijfswageninrichting van Worksystems. In dit artikel zetten we de voor en nadelen op een rijtje, zodat jij een weloverwogen keuze kunt maken.

De voor- en nadelen van een bedrijfsauto

Een bedrijfsauto hoeft niet zo groot te zijn. Zoek bijvoorbeeld eens op interieur renault master voor volledig uitgeruste bedrijfsauto’s met alles wat je nodig hebt. Met een bedrijfsauto kun je meerdere bestellingen in één keer meenemen en hoeft de bezorger minder vaak terug naar het restaurant. Het grootste nadeel van een bedrijfsauto zijn de kosten. Denk hierbij aan benzine, maar ook aan de wegenbelasting en verzekeringen.

De voor- en nadelen van een fietsbezorger

Fietsbezorgers zijn hartstikke handig voor bezorgingen dichtbij. Ze zijn snel en hebben geen last van files. Fietsbezorgers zijn ook vaak een stuk goedkoper, omdat je geen benzinekosten of wegenbelasting hoeft te betalen. Het grootste nadeel is dat je veel afhankelijker bent van het weer. Bij slecht weer is het niet alleen vervelend voor de bezorgers zelf, maar is de kans dat het eten klef wordt ook een stuk groter.

Fietsen van de 21e eeuw

Door het lichtgewicht materiaal en andere technologieën zijn fietsen, ondanks dat ze qua uiterlijk nog sterk lijken op de ontwikkelde fiets uit de 19e eeuw, doorontwikkeld tot een doelmatig vervoermiddel waarmee met gemak enorme afstanden afgelegd kunnen worden.

Snellere fietsen

Er is ook veel tijd gestoken in het verbeteren en vernieuwen van fietstypen, waarmee sneller kan worden gereden, of die gemakkelijker fietsen op ruig terrein. Voorbeelden hiervan zijn de racefiets, de mountainbike en ook de hybridefiets.

Minder inspanning met de e-bike

Ook valt op in de 21e eeuw dat de elektrische fiets steeds populairder wordt in een aantal landen.

Nu zijn de eerste elektrische fietsen al ontworpen in de 19e eeuw. In 1897 werden bijvoorbeeld elektrische tandems ingezet bij wielrenwedstrijden. Door de beste wielrenners uit de wind te houden konden die langer hun krachten sparen. Dit was wel erg zwaar voor de rijders die voorop reden (de gangmakers), dus om deze reden werden zij op tandems met een elektromotor gezet. Na verloop van tijd werden voor dit specifieke doel andere manieren gevonden, maar de technologie en het idee voor de elektrische fiets was geboren, en niet meer vergeten. Inmiddels is de accu van een e-bike een stuk lichter en efficiënter dan die uit de 19e eeuw.

Heel veel fietsen

Het is niet helemaal duidelijk hoeveel fietsen er in de wereld daadwerkelijk gebruikt worden. Wel weten de statistieken van het Worldwatch Earth Policy Institute te melden dat er op jaarbasis ruim 100 miljoen fietsen gemaakt worden. Zo’n driekwart van deze productie vindt plaats in China, waarvan dan weer de meeste fietsen bestemd zijn voor de export naar de rest van de wereld. In China loopt het gebruik van fietsen juist steeds meer terug, doordat steeds meer mensen de voorkeur geven aan motorische voertuigen. Ter illustratie: tijdens het einde van de 20e eeuw koos in Peking nog 60% van de mensen die naar hun werk gingen voor de fiets. Vier jaar later, in 2002, was dit percentage al gedaald naar onder de 20%.

Veranderingen door de komst van de fiets

Dankzij de ontwikkeling en populariteit van de moderne fiets zijn er ook allerlei andere omstandigheden zich mee gaan ontwikkelen. Het verkeer op straat is er heel anders uit gaan zien, waarbij Nederland het leidende voorbeeld is, om maar niet te spreken over nieuwe infrastructuur die speciaal voor fietsers is aangelegd en nog steeds groeit. Ook zijn er een aantal nieuwe industrieën, technologieën en topsporten ontstaan die we al niet meer weg kunnen denken.

De eerste fietsen

De fiets is niet altijd een deel geweest van onze transportatiemogelijkheden. De fietsen van nu zijn degelijk, comfortabel en soms pijlsnel. Die ontwikkeling is terug te herleiden naar 1817, toen de eerste loopfiets werd uitgevonden. In 1866 kwam vervolgens de velocipede, toen in 1871 de hoge bi en daarna de ‘veiligheidswieler’. Deze laatste is eigenlijk het best vergelijkbaar met onze hedendaagse stadsfiets en werd vanaf 1890 uitgerust met Dunlops luchtbanden.

De loopfiets

Eind 18e eeuw werd de loopfiets uitgevonden die uiteindelijk zou leiden tot onze huidige fiets. Een van de bekendste loopfietsen was de draisine van Karl Drais.

De draisine

Onder andere door een vulkaanuitbarsting op Soembawa mislukten wereldwijd in 1816 de oogsten. Hierdoor was er geen voedsel voor de last- en trekdieren, waardoor Karl Drais de noodzaak voelde om een vervoermiddel uit te vinden dat niet afhankelijk was van dieren en zich door mensenkracht aan liet drijven – de draisine.

Rond 1819 werd de loopfiets wat verbeterd: er werd in het frame een welving aangebracht waardoor ook op grotere wielen kon worden gereden zonder dat de zithoogte hoefde te worden aangepast. Hierdoor werden ook loopfietsen voor vrouwen een optie, want een U-vorm in het frame maakte het mogelijk dat zij op de loopfiets konden rijden zonder dat ze hun lange rokken omhoog hoefden te doen.

De vélocipède

In 1862 raakte Pierre Lallement geïnspireerd om de loopfiets om te bouwen met pedalen aan het voorwiel, dat iets groter werd gemaakt. Het zorgde voor een ongemakkelijke fiets, maar het was wel de eerste vorm van een tweewielig vervoermiddel met pedalen. In 1868 maakte Michaux et Cie een gietijzeren fiets op basis van het ontwerp van Lallement. Deze bleek echter weinig solide en werd al snel door de concurrentie van tafel geveegd.

De hoge bi

Met pedalen die meteen aan het voorwiel vast zaten, moest het voorwiel wel vergroot worden om de snelheid te kunnen verhogen. Dit werd de hoge bi – het gevaarlijkste fietsontwerp dat ooit massaal geproduceerd werd.

Doordat het massamiddelpunt van de fiets zo hoog zat, werd bij het plotseling remmen de bestuurder pardoes over het stuur geworpen. Daarnaast was het behoorlijk lastig opstappen, kon je bij een tussenstop niet je voet op de grond zetten en had je als rijder een enorme slechte wegligging.

Toch konden er wel flinke afstanden mee afgelegd worden, en dat was het grote voordeel. Daarmee is gebleken dat de hoge bi, hoewel erg onpraktisch en beperkt, zich wel de eerste echte bruikbare fiets mag noemen.

De veiligheidswieler

In 1885 werd door de neef van de maker van de hoge bi de eerste echte fiets geïntroduceerd. Deze ‘Rover Safety’ was de eerste fiets met een aandrijving van het achterwiel, middels een ketting.

Hierdoor hoefde de pedaalrotatie niet meer gelijk te zijn aan het draaiende wiel. Het hoge wiel kon dus de deur uit, en de fiets begon eruit te zien als de moderne fietsen die we nu kennen. Toen vervolgens in 1888 de luchtbanden werden bedacht door John Dunlop, begon het gouden tijdperk voor de fiets.

Liggend fietsen

Op een ligfiets ben je als fietser anders gepositioneerd dan op een standaard fiets. Je gewichtsverdeling is anders doordat je gewicht voor het grootste gedeelte wordt gedragen door het stoeltje waar je in ligt. Slechts een minimaal deel van je gewicht komt in aanraking met de pedalen, die zich vooruitgestrekt op horizontaal niveau met de romp bevinden.

Normaal gesproken wordt bij een normale fiets een groot deel van je gewicht verdeeld over het zadel, het stuur en de pedalen. Het idee van de ligfiets is dat die zo gebouwd is dat je met een liggende positie dezelfde snelheid kunt bereiken met minder inspanning. Of liever gezegd: met dezelfde inspanning dus een hogere snelheid. De liggende positie zou daarbij comfortabeler zijn dan de houding op een normale fiets.

Door de uitvinding van de ketting voor de fiets in de 19e eeuw werd ook ineens de ligfiets mogelijk. De eerste ontwerpen dateren uit het einde van de 19e eeuw, maar echte goede fietsen waar een afzetmarkt voor was, ontstonden niet tot het begin van de jaren 80 van de afgelopen eeuw. Vooral in Nederland en in de VS waren er steeds meer mensen te porren voor de ligfiets. Toch zie je er nooit veel van op de weg, en dit heeft wellicht te maken met het verminderde overzicht wat je als bestuurder op het omliggende verkeer hebt.

De buikfiets

Bij een buikfiets wordt ook gebruik gemaakt van een soort liggende positie, maar dan ligt de fietser in een soort buikligging. Aan de achterkant van het voertuig zit de trapas en de fietser ligt in een soort zadel. Door de op de buik gelegen positie van de fietser heeft het lichaam een aerodynamische houding waarbij de luchtweerstand verminderd wordt. Dit verhoogt de efficiëntie van de fiets. Ook is de houding ergonomisch, wat voor sommige mensen met lichamelijke klachten fijn kan zijn.

Boetes voor fietsers in Nederland

Hoewel fietsers in Nederland soms denken dat ze boven de wet staan is dat absoluut niet het geval. Het lijkt misschien alsof je ongrijpbaar bent op je snelle tweewieler, maar wanneer je dan toch in de kladden wordt gegrepen door een agent, zijn dit o.a. de boetes die je verwachten kunt:

Verlichting

Problemen met je verlichting? Beter laat je je fiets dan thuis staan. Ga je toch zonder voor- en/of achterlicht in het donker op pad, dan kan je dit op 55 euro boete komen te staan. En dat is niet voor niets, want het is erg gevaarlijk om te fietsen zonder licht: voor automobilisten ben je namelijk nauwelijks zichtbaar.

Ander soort zichtbaarheid

Voor problemen met je reflectie krijg je 35 euro boete in je schoenen geschoven. Dit betreft de reflectie op je trappers, wielen en slechte rode reflectoren. Ook als als je geen goede fietsbel hebt kan je een boete krijgen.

Geen richting?

Laat je mobiel maar in je zak zitten, want die hand heb je nodig om uit te steken bij elke afslag die je maakt. Doe je dit niet en word je gezien? Dan mag je 30 euro lappen. Gebruik van een mobiel op de fiets gaat trouwens ook beboet worden, dus des te meer reden om lekker te laten.

Fietsen voor blinden

Ook wanneer je blind of slechtziend bent hoef je niet meer z beperkt te zijn in je bewegingsvrijheid als vroeger. Tegenwoordig zijn er zelfs mogelijkheden om te fietsen

Ultrabike

Het kan dus echt. Fietsen als je blind bent. De technologie is nog nieuw, en volop in ontwikkeling, maar dat maakt het niet minder wonderlijk. Doordat de fiets ingebouwde ultrageluidsensoren heeft waarmee hij bestuurd wordt, kan de berijder blind zijn en toch op de fiets rijden. Deze fiets is beter bekend als de ‘Ultrabike’.

Hoe werkt het

Er zit een zender op het stuur om ultrageluiden te zenden, die op hun beurt terug gereflecteerd worden, waardoor de afstand kan worden gemeten tussen de fiets en andere objecten. Die informatie wordt teruggestuurd en omgezet naar elektrische signalen. Deze worden op hun beurt naar vibrerende knoppen gezonden die in intensiteit aan de bestuurder van de fiets kunnen laten weten hoe hij moet sturen en waarheen, om de objecten te ontwijken.

Nog niet voor verkeer

De fiets is nog in de testfase en voorlopig niet geschikt om in het verkeer deel te nemen. Het ontwerp kan meer gezien worden als een attractie voor op evenementen, om blinden en slechtzienden kennis te laten maken met deze techniek.

Fietsen wanneer je slechthorend of doof bent

Wanneer je doof of slechthorend bent, is fietsen niet zo vanzelfsprekend als wanneer je gehoor goed is. Dit komt omdat ze niet kunnen horen of er verkeer van achteren aankomt.

Viewradar

Hier is echter iets op bedacht, en het is eigenlijk een heel simpel idee. Door achterop de fiets een sensor te plaatsen kan worden waargenomen of er verkeer van achteren nadert. Deze sensor kan hierop een signaal sturen naar bijvoorbeeld een horloge met trilfunctie, of naar kleine lampjes die op het stuur bevestigd zijn. Op die manier kan de bestuurder zien dat er iets van achteren nadert en zodoende extra goed opletten. Als dove of slechthorende fietser maakt dit de kans op een ongeluk vele malen kleiner.

Wandelaars

Dit concept is trouwens net zo goed inzetbaar voor wandelaars met een gehoorbeperking. Je kunt zo’n sensor met gemak ook op een rugzak klikken, daar komt geen fiets aan te pas. Zeker buiten de bebouwde kom, waar geen voetpaden zijn, moet je als slechthorende wandelaar eigenlijk zowat in de greppel gaan lopen, omdat je niet kunt horen of er iets aankomt. Met zo’n sensor is het voor deze mensen veel relaxter lopen.